Makine ve Tasarım Teknolojisi
MAKİNE TEKNOLOJİSİ
A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ
Teknolojinin gelişmesi insanın ve insanlığın yaşam kalitesini yükseltmek, insanın kendisine ve çevresine daha fazla zaman ayırmasını hedeflemiştir. Makineler, insanların hayatını kolaylaştıran, yaşam kalitesini yükselten en önemli unsurlardan biridir. Makine teknolojisi alanı ekonomik kalkınmanın temelidir. Alan, ülkemizde ve dünyada hızla ilerlemektedir, getirisi ve katma değeri de ekonominin lokomotifi durumundadır.Alanda istihdam imkânları oldukça çeşitlidir. Dünyada ve ülkemizde sektördeki kalifiye eleman sıkıntısı oldukça fazladır. Dolayısıyla iş bulma sıkıntısı yoktur. Alanda çalışanların gelir düzeyleri ülke standartlarının üzerindedir.Ülkemiz, bulunduğu coğrafi bölgede makine teknolojisi alanında lider olmayı hedeflemiştir. Bugün birçok ülkeye ihracat ve teknoloji transferi yapmaktadır.
B. ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER (Okulumuzdaki mevcut dallar)
Ø Endüstriyel Kalıpçılık
Ø Bilgisayar Destekli Makine Ressamlığı
Ø Bilgisayarlı Makine İmalatçılığı
ENDÜSTRİYEL KALIPÇI
Tanımı
Endüstriyel kalıpçı; talaşlı imalat tezgâhlarını kullanabilen, üretilecek parçaya göre kalıp tasarımını yapabilen, yaptığı her türlü kalıbı preslere bağlayabilen, pres ayarlarını yapabilen, kalıptan ürün alabilen, kalıp onarımını ve çalıştığı tüm makinelerin periyodik bakımını yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
Ø Teknik resim çizmek,
Ø Bilgisayar destekli iki ve üç boyutlu çizim yapmak,
Ø İmalat işlemleri yapmak,
Ø Parçaya uygun kalıp tasarımı yapmak,
Ø Sac metal kalıpları yapmak,
Ø Birleşik sac metal kalıpları yapmak,
Ø İş kalıpları yapmak,
Ø Hacim kalıpları yapmak,
Ø Kalıp bakım ve onarımlarını yapmak,
Ø İş organizasyonu yapmak,
Ø İş güvenliği önlemlerini almaktır.
BİLGİSAYAR DESTEKLİ MAKİNE RESSAMI
Tanımı
Bilgisayar destekli makine ressamı; endüstriyel üretimde imalatı yapılacak ürünlerin yapım ve komple resimlerini bilgisayar destekli çizim ortamında iki ve üç boyutlu çizen, mekanik sistem dizaynlarını ve hesaplamalarını yapan, ürünlerin bakım ve kullanım kataloglarını hazırlayan, bilgisayar ile sayısal kod türetme yazılımlarını uygulayan nitelikli kişidir.
Görevleri
Ø Ürünlerin parça yapım ve komple resimlerini çizmek,
Ø Mekanik sistem dizaynlarını ve hesaplamalarını yapmak,
Ø Bilgisayar ortamında iki boyutlu çizim yapmak,
Ø Ürünlerin bilgisayar ortamında üç boyutlu modelleme ve animasyonlarını oluşturmak,
Ø Bilgisayar ile sayısal kod yazılımlarını uygulamak,
Ø Ürünlerin bakım ve kullanım kataloglarını hazırlamak,
Ø Teknik resim kurallarına ve standartlara (TSE – ISO – CE vb.) uygun çalışma yapmaktır.
BİLGİSAYARLI MAKİNE İMALATÇISI
Tanımı
Bilgisayarlı makine imalatçısı; klasik ve bilgisayar kontrollü talaşlı imalat tezgâhlarını çalıştırıp sayısal kod üreterek kullanabilen, makine parçalarını işleyebilen, bu makinelerin her türlü ayar ve kontrollerini yapabilen, makinelerin üzerindeki tüm sistemlerin bakım ve onarımını yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
Ø Teknik resim çizmek,
Ø Temel imalat ve montaj işlemleri yapmak,
Ø Bilgisayar destekli iki ve üç boyutlu çizim yapmak,
Ø Takım yolları oluşturmak ( sayısal kod üretmek),
Ø CNC tezgâhlarını kullanmak.
Ø İş güvenliği kurallarına uymak,
Ø İş organizasyonu ve planlama yapmak,
Ø Çalıştığı makinelerin bakım ve onarımını yapmaktır.
C. MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
Makine teknolojisi elemanı olmak isteyenler; duyu organları işlevlerini tam olarak yerine getirir durumda olan, el, ayak ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen, titiz, yaratıcı, mesleği ile ilgili teknolojik yenilikleri takip ederek mesleğinde kullanabilen, üç boyutlu düşünen, temel matematik, fizik, malzeme ve işleme bilgisine sahip, sabırlı, estetik görüşlü, ekip çalışmasına yatkın, kendisi ve çevresi ile barışık, kişilik özellikleri gelişmiş, çevreye duyarlı kişiler olmalıdır.
D. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Endüstriyel kalıpçı;
Ø İyi aydınlatılmış, gürültülü, ekiple ve bireysel çalışılabilen, ergonomik, kapalı atölye veya fabrika ortamlarıdır. Ortamın havalandırılmasına özen gösterilerek iş güvenliği ve işçi sağlığı tedbirleri alınmış olmalıdır.
Bilgisayar destekli makine ressamı;
Ø İyi aydınlatılmış, gürültüsüz, ekiple ve bireysel çalışılabilen, ergonomik, kapalı ofis veya büro ortamlarıdır.
Bilgisayarlı makine imalatçısı;
Ø İyi aydınlatılmış, gürültülü, ekiple ve bireysel çalışılabilen, ergonomik, kapalı atölye veya fabrika ortamlarıdır. Ortamın aydınlatma ve havalandırılmasına özen gösterilerek iş güvenliği, işçi sağlığı tedbirleri alınmış olmalıdır.
E. İŞ BULMA İMKÂNLARI
Endüstriyel kalıpçı;
Her türlü kalıp imalatında, talaşlı imalat yapan işletmelerde otomotiv, kimya ve gıda ürünleri kalıpları yapımında, kamu ve özel sektörü kalıp fabrikalarında iş bulma imkânlarına sahiptirler, ayrıca kendi işletmelerini de kurabilirler.
Bilgisayar destekli makine ressamı;
Bu mesleği yapan kişiler makine tasarımı ve imalatı yapan, her türlü imalat ve komple resimlerini bilgisayar ortamında çizebilen, bakım ve kullanım kataloğu hazırlayabilen teknik eleman olarak, teknik büro, ARGE ve tasarım birimlerinde, kamu ve özel sektörde iş bulma imkânına sahiptirler.
Bilgisayarlı makine imalatçısı;
Her türlü makine imalatı yapan fabrikalarda, atölyelerde, otomotiv sektöründe, gemi makinelerinde, talaşlı imalatta, makine bakım ve onarımcısı ve montaj elemanı olarak iş bulma imkânlarına sahiptirler. Kendi işletmelerini de kurabilirler.
F. EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI
Alandan mezun olan öğrenciler, öncelikle kendi Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesi (METEB) içinde yer alan veya bölgesi dışındaki meslek yüksekokulları ile açık öğretim ön lisans (2 yıllık) programlarına sınavsız olarak yerleştirilmektedir.
Makine teknolojileri alanından mezun olan öğrenciler aşağıdaki meslek yüksekokulu programlarına sınavsız geçiş yapabilirler;
Ø Makine Resim-Konstrüksiyon
Ø Makine
Ø Endüstriyel Kalıpçılık
Ø Hasat Sonrası Teknolojisi
Ø Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi
Ø Mekatronik
Ø Tarım Alet ve Makineleri
Ø Otomotiv
Ø Oto Boya Karoseri Doğrultma Teknikerliği
Ø Sondajcılık
Ø Metalurji Malzeme
Ø Gemi Makineleri
Ø Metalografi ve Malzeme Muayenesi
Ø Termik Santral Makineleri
Ø Termik Santrallerde Enerji Üretimi
Ø Raylı Sistemler Makine Teknolojisi
Ø Bilgisayar Destekli Teknik Çizim
Makine Teknolojisi alanından mezun olan öğrenciler sayısal puan türüne göre aşağıdaki 4 yıllık (lisans) eğitim programlarına ek puan alarak devam edebilirler:
Ø Talaşlı Üretim Öğretmenliği
Ø Kalıpçılık Öğretmenliği
Ø Mekatronik Öğretmenliği
Ø Tasarım ve Konstrüksiyon Öğretmenliği
Ø Makine Resim ve Konstrüksiyon Öğretmenliği
Ø Otomotiv Öğretmenliği
Mesleki eğitim merkezleri, çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır.
Halk eğitimi merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır.
Mesleki eğitim merkezlerinde, Makine Teknolojisi alanında eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından dolayı yatay ve dikey geçişler olabilecektir.
